Heimlich salva vidas

A asfixia prodúcese cando un obxecto se aloxa na gorxa ou na tráquea e bloquea o fluxo de aire. Nos adultos, un anaco de comida adoita ser o culpable. Os nenos pequenos adoitan atragantarse con obxectos pequenos. A asfixia pon en perigo a vida xa que corta o subministro de osíxeno ao cerebro. (1)

O primeiro síntoma adoita ser unha tose, e moitas veces é tan grave que a persoa non pode pedir axuda. É posible que a persoa afectada suxeita a súa gorxa coas dúas mans. A respiración e a fala poden debilitarse ou deterse. A persoa non é capaz de emitir sons agudos ou jadear, vólvese azul (cianose) e pode ter unha convulsión ou desmaiarse. (2)

Como actuar?

Se hai máis dun rescatador dispoñible, un debe chamar a atención médica de emerxencia mentres o outro comeza a tratar á persoa atragantada. Se só hai un rescatador dispoñible, agarde a pedir axuda ata despois de intentar despexar as vías respiratorias da persoa que se atraganta. (2)

Se a persoa que se atraganta pode tusir con forza, déixelle seguir tosendo. A tose podería limpar naturalmente o obxecto atascado. Se a persoa non pode tusir, falar, chorar ou rir con forza, comeza cos primeiros auxilios. (1)

A Cruz Vermella Americana recomenda os seguintes pasos:

Dar cinco golpes nas costas. Párate ao lado e xusto detrás do adulto atragantado. No caso dun neno, axeonllarse por detrás. Coloque o brazo sobre o peito da persoa para apoiar o seu corpo. Incline a persoa cara adiante desde a cintura para que estea mirando ao chan. Coa parte inferior da palma da man, golpea cinco veces entre os omóplatos da persoa.

Dar cinco empuxóns abdominais. Se os golpes nas costas non conseguen expulsar o obxecto obstrutivo, dálle cinco empuxes abdominais (manobra de Heimlich).

Alterna entre cinco golpes e cinco empuxóns ata que se expulse o obxecto obstruído.

Algunhas fontes só ensinan presións abdominais. Está ben non golpear as costas se non aprendeu a técnica. Para adultos e nenos de 1 ano ou máis, ambos enfoques son aceptables. (1)

Heimlich:

Para dar empuxóns abdominais a outra persoa, faga o seguinte:

Párate detrás da persoa. No caso dun neno, axeonllarse por detrás. Coloque un pé lixeiramente diante do outro para o equilibrio. Envolve os brazos arredor da cintura da outra persoa. Incline a persoa lixeiramente cara adiante.

Fai un puño cunha man. Colócao xusto encima do ombligo da persoa.

Colle o puño coa outra man. Preme cara abaixo o estómago (abdome) facendo unha rápida presión cara arriba, coma se estiveses tentando levantar á persoa. Se é un neno, prema suavemente, pero con firmeza para non danar os órganos internos.

Dar cinco empuxóns abdominais. Comprobe se o obxecto obstruído foi eliminado. Repita este procedemento segundo sexa necesario.

Se a persoa perde o coñecemento, inicie a reanimación cardiopulmonar (RCP) estándar con compresións cardíacas e respiracións de rescate.

Se a persoa está embarazada ou non pode envolver os brazos arredor da súa barriga, dálle empuxes no peito:

Coloque as mans na base do esternón, xusto por riba da unión das costelas inferiores.

Presiona o peito con forza para dar unha presión rápida. Esta é a mesma acción que se fai na manobra de Heimlich.

Repita ata que se elimine o obxecto que causa a obstrución das vías respiratorias.

Para despexar as vías respiratorias dunha persoa inconsciente, faga o seguinte:

Baixa a persoa ao chan, coas costas apoiadas no chan e os brazos aos lados.

Limpa as vías respiratorias. Se podes ver o obxecto, coloque un dedo na boca para eliminar o obxecto. Nunca fagas isto se non podes ver o obxecto, xa que corres o risco de empurrar o obxecto que o obstrúe máis na vía aérea. Isto é moi arriscado en nenos pequenos.

Comezar a RCP se a persoa aínda non responde. Se a vía aérea aínda está obstruída, faga compresións cardíacas como as que se usan na RCP para eliminar o obxecto atascado. Fai só dúas respiracións de rescate por ciclo. Revisa a boca regularmente para ver se podes detectar o obxecto.

Para despexar as vías respiratorias dun bebé menor de 1 ano, fai o seguinte:

Nunha posición sentada, manteña o bebé boca abaixo no antebrazo. Apoia o antebrazo na coxa. Apoia o queixo e a mandíbula do bebé para apoiar a cabeza. Fai que a cabeza quede máis baixa que o tronco.

Golpea ao bebé suavemente pero firmemente cinco veces no medio das costas coa parte inferior da palma da man. Apunte os dedos cara arriba para non golpear a parte posterior da cabeza do bebé. A combinación de gravidade e golpes nas costas debería expulsar o obxecto obstrutivo.

Poña o bebé de costas sobre o antebrazo se a respiración non se retoma. Apoia o brazo na coxa. Fai a cabeza do bebé máis baixa que o tronco.

Cos dedos, fai cinco compresións cardíacas firmes pero suaves. Coloque dous dedos xusto debaixo da liña do pezón. Preme cara abaixo uns 1 1/2 polgadas (uns 4 cm). Permitir que o peito se eleve completamente entre compresións.

Repita os golpes nas costas e as compresións torácicas se a respiración non se retoma. Busque axuda médica de emerxencia por teléfono.

Comeza a RCP no bebé se a vía aérea se despexa, pero a respiración non se retoma.

Se estás só e atragantas:

Chame inmediatamente ao 911 ou ao número de emerxencia local. A continuación, dáse empuxóns abdominais (manobra de Heimlich) para expulsar o obxecto atascado.

Pon un puño xusto por riba do ombligo.

Colle o puño coa outra man.

Inclínate sobre unha superficie dura. Un mostrador ou unha cadeira pode facer o truco.

Empurra o puño cara arriba e cara arriba.

(1)

Bibliografía:
1: Ahogamiento: primeros auxilios. MayoClinic. Disponible en: https://www.mayoclinic.org/es-es/first-aid/first-aid-choking/basics/art-20056637#:~:text=El%20atragantamiento%20ocurre%20cuando%20un,se%20atragantan%20con%20objetos%20peque%C3%B1os.
2: Atragantamiento. Manual MDS. Disponible en: https://www.msdmanuals.com/es/hogar/traumatismos-y-envenenamientos/primeros-auxilios/atragantamiento
V1: Atragantamiento con Jacinto y sus amigos. Disponible en: https://youtu.be/1OKjFB6pCRg